Πρόγραμμα Σπουδών

Εισαγωγή στη Στατιστική

Το μάθημα εισάγει και παρουσιάζει βασικά περιγραφικά στατιστικά μέτρα και διαγράμματα χρήσιμα για την εξερεύνηση των δεδομένων,  τη θεωρία βασικών συνεχών και διακριτών κατανομών, και αναπτύσσονται οι τεχνικές - μεθοδολογίες εύρεσης σημειακών εκτιμητών όπως η μέθοδος μεγίστης πιθανοφάνειας και η μέθοδος ελαχίστων τετραγώνων. Παρουσιάζονται οι ιδιότητες των εκτιμητών και οι κατανομές δειγματοληψίας που χρησιμεύουν στην στατιστική συμπερασματολογία. Εισάγεται και παρουσιάζεται η κατασκευή διαστημάτων εμπιστοσύνης και η διεξαγωγή ελέγχου υποθέσεων. Γίνεται εφαρμογή των στατιστικών τεχνικών και μεθόδων με τη χρήση του πακέτου R. 

Στόχος του μαθήματος είναι η παρουσίαση, ανάπτυξη και εφαρμογή βασικών εννοιών της στατιστικής, και η  εκμάθηση της χρήσης κατάλληλων στατιστικών μεθόδων, μοντέλων και τεχνικών που απαιτούνται για την ανάλυση δεδομένων σε εμπειρικά προβλήματα.

Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές θα είναι σε θέση:

• Να υπολογίζουν χρήσιμα περιγραφικά μέτρα και να κατασκευάζουν κατάλληλα διαγράμματα.
• Να κατανοούν τις βασικές κατανομές και την χρησιμότητά τους στην πράξη.
• Να υπολογίζουν πιθανότητες χρησιμοποιώντας βασικές κατανομές.
• Να εφαρμόζουν μεθόδους εκτίμησης παραμέτρων όπως η μέθοδος μεγίστης πιθανοφάνειας.
• Να κατανοούν την κατανομή δειγματοληψίας και τη χρησιμότητά της.
• Να κατασκευάζουν διαστήματα εμπιστοσύνης και να διεξάγουν ελέγχους υποθέσεων.
• Να εφαρμόζουν στατιστικές τεχνικές και μεθόδους με τη χρήση του πακέτου R.

Εισαγωγή στη Μικροοικονομική Θεωρία

Στο μάθημα εξετάζονται οι βασικές οικονομικές αρχές των οικονομικών. Πιο αναλυτικά, εξετάζεται ο τρόπος με τον οποίο οι καταναλωτές αποφασίζουν το πως θα διαθέσουν το εισόδημά τους. Επίσης αναλύεται ο τρόπος με τον οποία οι επιχειρήσεις αποφασίζουν για το τι και σε ποιες ποσότητες θα παράγουν. Εξετάζονται και συγκρίνονται οι ιδιότητες των διαφόρων μορφών αγοράς ανάλογα με τα χαρακτηριστικά τους. Σε πολλές αγορές οι επιχειρήσεις αλληλοεπηρεάζονται και η ανάλυσή τους γίνεται μέσω της θεωρίας παιγνίων. Γίνεται μια εισαγωγή στην θεωρία παιγνίων και της έννοιας της ισορροπίας κατά Nash. Τέλος περιγράφονται η τιμή και η ποσότητα ισορροπίας σε αγορές στις οποίες οι επιχειρήσεις ανταγωνίζονται είτε θέτοντας ποσότητες, είτε θέτοντας τιμές.

Σκοπός του μαθήματος είνα:

• Η κατανόηση του τρόπου εξαγωγής της καμπύλης ζήτησης από τους καταναλωτές
• Η του τρόπου εξαγωγής της καμπύλης προσφοράς από τους παραγωγούς σε ανταγωνιστικές αγορές.
• Η μελέτη των χαρακτηριστικών των τεσσάρων βασικών μορφών αγοράς
• Η κατανόηση της έννοιας της ισορροπίας κατά Nash

Βιομηχανική Οργάνωση και Στρατηγική

Το μάθημα παρουσιάζει βασικές αρχές της Επιχειρηματικής Οικονομικής και επικεντρώνεται σε θέματα Βιομηχανικής Οργάνωσης και Στρατηγικής. Συγκεκριμένα, εξετάζει τη φύση και τα χαρακτηριστικά της στατικής και δυναμικής ισορροπίας ατελώς ανταγωνιστικών αγορών, δηλαδή αγορών στις οποίες οι επιχειρήσεις έχουν κάποιο βαθμό μονοπωλιακής δύναμης, συγκριτικά με το κοινωνικά άριστο και τα μέτρα οικονομικής πολιτικής που στόχο έχουν να βελτιώσουν την εύρυθμη λειτουργία και αποδοτικότητα αυτών των αγορών. Tέλος εξετάζονται στρατηγικές των επιχειρήσεων ανάλογα με την δομή των αγορών, το διεθνές περιβάλλον και τις μακροοικονομικές συνθήκες στην οικονομία. Αναπτύσσονται υποδείγματα ανταγωνισμού και τιμολόγησης, στατικά και δυναμικά, και αναλύονται μελέτες περίπτωσης.

Με την ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές αναμένεται να γνωρίζουν (α)  τα κατάλληλα οικονομικά εργαλεία για την κατανόηση και ανάλυση διαφορετικών αγορών προϊόντων ή υπηρεσιών, (β) να αναλύουν προβλήματα οικονομικής πολιτικής τόσο από την μεριά της Πολιτικής Ανταγωνισμού όσο και από την μεριά της Ρυθμιστικής Πολιτικής, και (γ) να αναπτύξουν στρατηγική σκέψη.

Ανάλυση χρηματαγορών και Διαχείριση Χαρτοφυλακίου

O σκοπός του μαθήματος είναι να εισαγάγει τους σπουδαστές στα σύγχρονα εργαλεία και τις τεχνικές της ανάλυσης και αξιολόγησης επενδύσεων, που περιλαμβάνουν λήψη αποφάσεων κάτω από βεβαιότητα και αβεβαιότητα, τιμολόγηση κινδύνου, άριστη διαχείριση χαρτοφυλακίων μετοχών και τιμολόγηση μετοχών η άλλων περιουσιακών στοιχείων. Επίσης, το μάθημα περιλαμβάνει τιμολόγηση ομολόγων, εξηγεί την καμπύλη των επιτοκίων και καλύπτει θέματα διαχείρισης χαρτοφυλακίων ομολόγων. Το μάθημα παρουσιάζει εφαρμογές των παραπάνω μεθόδων με την χρήση λογισμικών για την καλύτερη κατανόησή τους στην πράξη. Στο τέλος του μαθήματος, οι σπουδαστές θα έχουν κατανοήσει τα παραπάνω εργαλεία στην ανάλυση επενδύσεων και θα έχουν εξοικειωθεί με την εφαρμογή τους στην πράξη.

Αναλυτικές & Υπολογιστικές μέθοδοι δεδομένων για Οικονομολόγους

Το μάθημα ασχολείται με την εφαρμοσμένη οικονομετρία και τις υπολογιστικές μεθόδους χρησιμοποιώντας τη γλώσσα στατιστικού προγραμματισμού R (The R Project for Statistical Computing) για την αποτελεσματική ανάλυση και διαχείριση οικονομικών δεδομένων. Τα θέματα που καλύπτονται περιλαμβάνουν: εφαρμογές με μεθόδους περιγραφικής στατιστικής και βασικών διαγραμμάτων, εφαρμογές υπολογιστικών οικονομετρικών μεθόδων για γραμμικά και μη γραμμικά υποδείγματα, κατηγοριακά δεδομένα, γραμμική παλινδρόμηση, λογιστική παλινδρόμηση, δέντρα αποφάσεων, νευρωνικά δίκτυα, ανάλυση συστάδων και προβλέψεις. Επίσης, το μάθημα παρουσιάζει ενδεικτικές μεθόδους αριστοποίησης και επαναληπτικής δειγματοληψίας.

Ποσοτικές Μέθοδοι

Το μάθημα εισάγει και παρουσιάζει τη θεμελιώδη θεωρία στατιστικών και οικονομετρικών υποδειγμάτων, μεθόδων και τεχνικών, οι οποίες είναι απαραίτητες στην έρευνα και στην ανάλυση οικονομικών και χρηματοοικονομικών δεδομένων. Αρχικά παρουσιάζεται η θεωρία των υποδειγμάτων παλινδρόμησης, απλής και πολλαπλής γραμμικής παλινδρόμησης. Εξετάζονται θέματα όπως η επιλογή μεταβλητών/μοντέλων, η χρήση ψευδομεταβλητών, και η πολυσυγγραμμικότητα. Δίνεται έμφαση στην εφαρμογή της θεωρίας, εξετάζοντας τις υποθέσεις των καταλοίπων με τη χρήση διαγνωστικών ελέγχων, και παρουσιάζεται η ερμηνεία των αποτελεσμάτων. Εισάγεται και παρουσιάζεται αναλυτικά η θεωρία και η πρακτική εφαρμογή των υποδειγμάτων ανάλυσης χρονολογικών σειρών. Γίνεται αναλυτική περιγραφή και παρουσίαση των στοχαστικών μοντέλων χρονολογικών σειρών (ARMA models), και αναπτύσσεται η μεθοδολογία Box-Jenkins. Το μάθημα εισάγει τα γενικευμένα γραμμικά υποδείγματα (logit/probit, log-linear models) που χρησιμοποιούνται για την ανάλυση διωνυμικών δεδομένων (Binomial data) και δεδομένων συχνοτήτων (Poisson data). Παρουσιάζονται και αναπτύσσονται τα υποδείγματα δομικών αλλαγών (break-point models) και οι βασικοί έλεγχοι ύπαρξης δομικών αλλαγών στα οικονομικά δεδομένα. Τέλος παρουσιάζονται τα πάνελ υποδείγματα διαχρονικών και διαστρωματικών δεδομένων (Panel data models) καθώς και οι τεχνικές εκτίμησης των παραμέτρων των υποδειγμάτων αυτών. Γίνεται αναλυτική εφαρμογή της θεωρίας, των υποδειγμάτων και μεθόδων σε εμπειρικά οικονομικά και χρηματοοικονομικά προβλήματα με τη χρήση του στατιστικού πακέτου R.

Στόχος του μαθήματος είναι να παρέχει στους φοιτητές την εκμάθηση της χρήσης κατάλληλων στατιστικών και οικονομετρικών μεθόδων, μοντέλων και τεχνικών που απαιτούνται για την ανάλυση οικονομικών και χρηματοοικονομικών δεδομένων.

Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές θα είναι σε θέση:

• Να γνωρίζουν και να εφαρμόζουν μια ευρεία κλάση οικονομετρικών υποδειγμάτων σε χρήσιμα εμπειρικά προβλήματα
• Να μάθουν τις αρχές της στατιστικής και οικονομετρικής συμπερασματολογίας, έτσι ώστε να είναι σε θέση να κατανοήσουν την ανάλυση που είναι απαραίτητη για ένα συγκεκριμένο σετ δεδομένων, και πώς μπορεί να εφαρμοστεί σωστά
• Να εκτιμούν τις παραμέτρους των στατιστικών και οικονομετρικών υποδειγμάτων
• Να διεξάγουν ελέγχους υποθέσεων και να κατασκευάζουν διαστήματα εμπιστοσύνης για τις παραμέτρους του πληθυσμού
• Να εκτιμούν υποδείγματα παλινδρόμησης και υποδείγματα χρονοσειρών, να κατασκευάζουν προβλέψεις και να ερμηνεύουν κατάλληλα τα αποτελέσματα της ανάλυσης που διεξάγουν
• Να εκτιμούν υποδείγματα δομικών αλλαγών και πάνελ υποδείγματα και να τα εφαρμόζουν σε εμπειρικά οικονομικά προβλήματα
• Να μπορούν να εφαρμόσουν, με τη χρήση του πακέτου R, τα οικονομετρικά υποδείγματα σε εμπειρικά οικονομικά προβλήματα και εφαρμογές

Εφαρμογές Αναλυτικών Μεθόδων στην Επιχειρηματική Οικονομική & στρατηγική

Το μάθημα ασχολείται με εφαρμοσμένα θέματα με την χρήση αναλυτικών μεθόδων στην μικροοικονομική και την μακροοικονομική-χρηματοοικονομική, και είναι οργανωμένο σε 2 μέρη:

Μέρος 1ο - Μακροοικονομικά:  Παραγοντική Ανάλυση και προβλέψεις μακροοικονομικών μεγεθών, άμεσες προβλέψεις (nowcasting), μακροοικονομικές προβλέψεις με βάσεις μεγάλων δεδομένων και μεθόδους μηχανικής εκμάθησης, αξιολόγηση εναλλακτικών μεθόδων μακροοικονομικών προβλέψεων και επενδύσεων, προσομοίωση μακροοικονομικών υποδειγμάτων και στρατηγικών επενδύσεων, παρουσιάζει τις Z-σκορ αξιολογήσεις και μεθόδους εκτίμησης πιστωτικού κινδύνου, καθώς και τεστ κοπώσεως.  

Μέρος 2ο - Επενδύσεις: Βελτιστοποίηση χαρτοφυλακίων, σχεδιασμός επενδυτικών στρατηγικών (technical analysis & trading, momentum).

Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές θα πρέπει να έχουν αποκτήσει καλή γνώση:

• διάκρισης χαρακτηριστικών των δεδομένων όπως εποχικότητα και μη-στασιμότητα, κλπ (seasonalities, nonstationarities, etc.),
• πώς λειτουργούν οι μέθοδοι μηχανικής εκμάθησης (supervised and unsupervised machine leaning),
• διαφόρων μεθοδολογιών προβλέψεως χρηματοπιστωτικού/επιχειρησιακού κινδύνου,
• εφαρμογές βελτιστοποίησης χαρτοφυλακίου,
• επενδυτικές στρατηγικές.

Επιπλέον, οι φοιτητές αναμένεται να έχουν αποκτήσει τις σχετικές δεξιότητες να:

• χρησιμοποιούν επιστημονικό λογισμικό και να κατασκευάζουν υπολογιστικούς κώδικες ανεξάρτητα,
• συλλέγουν, μεταχειρίζονται και οργανώνουν μεγάλα δεδομένα και να εξάγουν τα χαρακτηριστικά τους,
• οπτικοποιούν τα δεδομένα,
• εφαρμόζουν μεθόδους μηχανικής εκμάθησης στην πράξη και να μπορούν να εξηγήσουν/μεταφράσουν τα αποτελέσματα σε οικονομικές και χρηματοοικονομικές εφαρμογές,
• βελτιστοποιούν χαρτοφυλάκια,
• σχεδιάζουν επενδυτικές στρατηγικές.

Εφαρμογές Οικονομετρίας στα Οικονομικά και χρηματοοικονομικά

Tο μάθημα επικεντρώνεται στην πλήρη ανάλυση χρονολογικών σειρών: περιγραφή, μοντελοποίηση, εκτίμηση και προβλέψεις, καθώς και προσομοίωση. Αναλυτικά, τα θέματα που περιλαμβάνουν τα εξής: Υποδείγματα στάσιμων χρονολογικών σειρών, εκτίμηση παραμέτρων, διαγνωστικοί έλεγχοι και προβλέψεις, ανάλυση Μη Στάσιμων Χρονολογικών Σειρών (πρόβλημα μοναδιαίας ρίζας, έννοια συνολοκλήρωσης, μοντέλα διόρθωσης σφάλματος, με εφαρμογές σε χρηματοοικονομικές και μακροοικονομικές σειρές), μοντέλα Μεταβαλλόμενης Δεσμευμένης Διακύμανσης (χαρακτηριστικά χρηματοοικονομικών σειρών, υποδείγματα ARCH, GARCH, EGARCH, ιδιότητες υποδειγμάτων, εφαρμογές σε χρηματοοικονομικές σειρές).

 Ενδεικτική λίστα Μαθημάτων Επιλογής

Συμπεριφορική Οικονομική

ΚΩΔΙΚΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: m12220f

ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ :

Επιδίωξη του μαθήματος είναι οι φοιτητές μετά την ολοκλήρωσή του:

• να γνωρίζουν συμπεριφορική θεωρία παιγνίων, σχεδιασμό οικονομικών πειραμάτων, ανάλυση της συμπεριφοράς του καταναλωτή σε μικροοικονομικό και μακροοικονομικό επίπεδο και αναλυτικές μεθόδους  με σκοπό την κατανόηση και πρόβλεψη ατομικής και κοινωνικής συμπεριφορας
• Επιπλέον, μαθησιακό αποτέλεσμα θα αποτελέσει η εφαρμογή της γνώσης σε επιμέρους τομείς των οικονομικών όπως της χρηματοοικονομικής, της επιχειρηματικής οικονομικής και του μάρκετινγκ.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: 

Στο συγκεκριμένο μάθημα εξετάζεται ο ρόλος των συστηματικών μεροληψιών στις οικονομικές αποφάσεις των επιχειρήσεων και των ατόμων, όπως για παράδειγμα στις αποφάσεις τιμολόγησης και κατανάλωσης. Η ανάλυση γίνεται αρχικά σε θεωρητικό επίπεδο μέσα από την κατασκευή υποδειγμάτων και εν συνεχεία μέσω της κατασκευής πειραμάτων και οικονομετρικών αναλύσεων. Πιο συγκεκριμένα το μάθημα εστιάζει σε μεροληψίες και συμπεριφορικές μεταβλητές όπως η υπερβολική αυτοπεποίθηση, η αφέλεια, η αποστροφή στην απώλεια, η αποστροφή αβεβαιότητας, η αμοιβαιότητα, η προσκόλληση σε σημεία αναφοράς, η επιδίωξη κοινωνικής θέσης υπεροχής και οι διαστάσεις κουλτούρας της ανθρώπινης συμπεριφοράς. Τέλος, αναλύονται βασικές συνεισφορές της πειραματικής οικονομικής και οικονομετρικής ανάλυσης σε μικροοικονομικές και μακροικονομες μεταβλητές  με προεκτάσεις στην συμπεριφορική βιομηχανική οργάνωση, το μάρκετινγκ, την άσκηση οικονομικής πολιτικής, στη χρηματοοικονομική και στην επιχειρηματική συμπεριφορά.

Διδάσκων: Διοικητόπουλος Ευάγγελος

 

Θεωρία Παιγνίων & Στρατηγικές Αποφάσεις: με εφαρμογές στα Οικονομικά

Το μάθημα αποτελεί μία εισαγωγή στη θεωρία παιγνίων και στη χρήση που αυτή έχει στη λήψη στρατηγικών αποφάσεων. Τέτοιου είδους αποφάσεις λαμβάνονται σε περιβάλλοντα όπου οι λήπτες αποφάσεων μπορούν να επηρεάσουν άμεσα τα τελικά αποτελέσματα, όπως λόγου χάριν συμβαίνει σε ολιγοπωλιακές αγορές. Παρά το γεγονός ότι δεν προϋποθέτει κατ’ ουσία γνώση οικονομικών, το μάθημα είναι απαραίτητο για την σε βάθος μελέτη και κατανόηση πολλών οικονομικών (και όχι μόνο) προβλημάτων. 

Βασικός σκοπός τού μαθήματος είναι να προσφέρει στους φοιτητές του τα κατάλληλα εργαλεία ώστε να μπορούν να αναπαριστούν πραγματικές στρατηγικές καταστάσεις σε παίγνια, να τις μελετούν και να τις επιλύουν.

Tραπεζική Διοίκηση και Διαχείριση Κινδύνων (προσφέρεται από άλλο ΠΜΣ)

Η χρηματοπιστωτική κρίση που ξέσπασε το 2007 κατέδειξε τη σημασία της αναγνώρισης και διαχείρισης των πολλαπλών κινδύνων τους οποίους αντιμετωπίζουν τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα (XI). Το μάθημα παρέχει ολοκληρωμένη προσέγγιση στη διαχείριση των κινδύνων που αντιμετωπίζουν οι ΧΙ: αναγνώριση, μέτρηση και αντιστάθμισή τους. Δίνεται έμφαση στο ρόλο των παραγώγων προϊόντων στην μείωση του κινδύνου. Καλύπτονται τόσο τα εσωτερικά συστήματα όσο και οι εξωτερικοί κανόνες προληπτικής εποπτείας αποζητώντας λύσεις για τις ελλείψεις που οδήγησαν σε αποτυχίες τόσο στην αυτορρύθμιση των ΧI όσο και στην εποπτεία τους.

Χρηματοοικονομική Διοίκηση

Το μάθημα εξετάζει τρόπους πρόσβασης των επιχειρήσεων σε εξωτερική χρηματοδότηση και παράγοντες που επηρεάζουν τις αποφάσεις τους σχετικά με την κεφαλαιακή διάρθρωση. Καλύπτει επίσης θέματα σχετικά με την αποτίμηση των επενδύσεων και αποφάσεις κεφαλαιακού προϋπολογισμού.  

Ειδικότερα, το πρώτο μέρος του μαθήματος (Ενότητα 1) εστιάζει σε οικονομικές καταστάσεις, βασικούς χρηματοοικονομικούς δείκτες, προϋπολογισμό κεφαλαίου και αποτίμηση επενδύσεων. Καλύπτονται επίσης θέματα όπως απόσβεσης χρέους και αποτίμησης μετοχών. Στο πλαίσιο αυτό οι φοιτητές εξειδικεύονται στην αποτίμηση περιουσιακών στοιχείων χρησιμοποιώντας κατάλληλες πηγές δεδομένων.

Το δεύτερο μέρος (Ενότητα 2) καλύπτει θέματα προϋπολογισμού κεφαλαίου και επιχειρηματικών σχεδίων. Μελέτη περίπτωσης καλύπτεται εκτενώς στην τάξη, και στη συνέχεια ζητείται από τους φοιτητές να προετοιμάσουν τη δικής τους χρηματοοικονομική ανάλυση μιας εταιρείας εισηγμένης σε χρηματιστήριο και να την παρουσιάσουν. Αυτό, στο πλαίσιο άσκησης προσομοίωσης θεωρώντας ότι εκπροσωπούν την εταιρεία σε διαπραγματεύσεις με εξωτερικούς επενδυτές σχετικά με τους όρους χρηματοδότησης.

Το τρίτο μέρος του μαθήματος (Ενότητα 3) εστιάζει στη μικροοικονομική θεώρηση της εταιρικής χρηματοδότησης. Με αναφορές στην πρόταση Modigliani-Miller (MM), οι φοιτητές αναλύουν τον αντίκτυπο χρηματοοικονομικών αποφάσεων, όπως η μερισματική πολιτική και η επαναγορά μετοχών, στην αποτίμηση μετοχών και στο κόστος χρηματοδότησης των επιχειρήσεων. Καλύπτονται επίκαιρα ζητήματα, όπως η έκδοση μετοχών με χρήση δικαιωμάτων προτίμησης και η επαναδιαπραγμάτευση χρέους. Τέλος, μέσω επίκαιρων παραδειγμάτων μελετώνται οι επιπτώσεις στο κόστος χρηματοδότηση και τη δυνατότητα πρόσβασης σε αυτή όταν οι κεφαλαιαγορές υπόκεινται σε συγκεκριμένου τύπου τριβών, όπως υψηλό κόστος χρηματοοικονομικής δυσχέρειας, προβλήματα διαμεσολάβησης και δυσμενούς επιλογής.

Συνολικά, οι μαθητές εφοδιάζονται με ισχυρό αναλυτικό υπόβαθρο για τη λήψη σύνθετων αποφάσεων εταιρικής χρηματοδότησης και πώς να τις υλοποιούν στην πράξη.

Εταιρική Διακυβέρνηση

ΚΩΔΙΚΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: m12221f

ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ :  

Επιδίωξη του μαθήματος είναι οι φοιτητές μετά την ολοκλήρωσή του να γνωρίζουν:

• Τα προβλήματα που είναι δυνατόν να προκύψουν από την διάκριση της ιδιοκτησίας και της διοίκησης των επιχειρήσεων.
• Το ρόλο του διοικητικού συμβουλίου.
• Τους τρόπους ελέγχου των αποφάσεων της διοίκησης των επιχειρήσεων.
• Τα συστήματα εταιρικής διακυβέρνησης στις διάφορες χώρες

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ :   

Αντικείμενο της εταιρικής διακυβέρνησης αποτελεί ο έλεγχος της ορθής λειτουργίας των επιχειρήσεων στο σύγχρονο οικονομικό περιβάλλον μέσω της ευθυγράμμισης κινήτρων διοικητικών στελεχών και λοιπών ενδιαφερομένων φορέων όπως οι μέτοχοι.  Με επίκεντρο το διαχωρισμό διοίκησης και ελέγχου, εξετάζονται ζητήματα όπως τα σχήματα παροχών προς διοικητικά στελέχη επιχειρήσεων, η δομή και ο ρόλος του διοικητικού συμβουλίου, οι εσωτερικοί και εξωτερικοί μηχανισμοί ελέγχου, εναλλακτικά σχήματα εταιρικής διακυβέρνησης ανάλογα με τη φύση της επιχείρησης και το οικονομικό περιβάλλον που δραστηριοποιείται, καθώς και θέματα εταιρικής κοινωνικής ευθύνης και βιωσιμότητας.

Διδάσκων: Ζαχαριάς Ελευθέριος

Χρηματοοικονομικά Παράγωγα Προΐοντα (προσφέρεται από άλλο ΠΜΣ)

To μάθημα καλύπτει τα κυριότερα παράγωγα χρηματοοικονομικά προϊόντα: Προθεσμιακά συμβόλαια και συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης σε διάφορες υποκείμενες αξίες. Δικαιώματα προαίρεσης σε μετοχές, δείκτες, συνάλλαγμα και συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης. Συμβάσεις ανταλλαγής επιτοκίου και συναλλάγματος. Στο επίκεντρο της ανάλυσης βρίσκονται υποδείγματα τιμολόγησης καθώς και αντιστάθμισης κινδύνων με παράγωγα ή από θέσεις παραγώγων εκ μέρους χρηματοοικονομικών οργανισμών. Ειδικά θέματα που καλύπτονται περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων το υπόδειγμα Black - Scholes, διωνυμικά δένδρα, αντιστάθμιση δέλτα καθώς και διάφορες εφαρμογές όπως πραγματικά δικαιώματα στη χρηματοοικονομική.

Οικονομικά των Επιχειρήσεων και Στρατηγικές Επιχειρηματικές Αποφάσεις (προσφέρεται από άλλο ΠΜΣ)

Το μάθημα εμπεριέχει:

1. Πειραματικό σχεδιασμό εναλλακτικών προϊόντων/υπηρεσιών
2. Εμπειρικά μοντέλα λήψεως αποφάσεων
3. Ανάλυση δεδομένων διακριτών επιλογών αποκαλυφθείσας προτίμησης (revealed preference)
4. Aνάλυση δεδομένων δηλούμενης προτίμησης (stated preference)
5. Προσομοίωση  επιλογών/ζήτησης/ μεριδίων αγοράς βάσει σεναρίων
6. Τμηματοποίηση αγοράς, σχεδιασμός εργαλείων συλλογής δεδομένων προτίμησης.

Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές θα πρέπει να έχουν αποκτήσει καλή γνώση:

• κατασκευής βασικών υποδειγμάτων συμπεριφοράς καταναλωτή
• χρήσης τεχνικών πειραματικού σχεδιασμού εναλλακτικών επιλογών/προϊόντων/υπηρεσιών 
• θεωρητικής και πρακτικής οικονομετρικής ανάλυσης απλών και προηγμένων υποδειγμάτων επιλογής/προτιμήσεων.

Επιπλέον, οι φοιτητές αναμένεται να έχουν αποκτήσει τις σχετικές δεξιότητες να:

• χρησιμοποιούν λογισμικό και να κατασκευάζουν υπολογιστικούς κώδικες ανεξάρτητα,
• συλλέγουν, μεταχειρίζονται και οργανώνουν δεδομένα επιλογών/αγοράς και να εξάγουν τα χαρακτηριστικά τους,
• οπτικοποιούν τα δεδομένα,
• σχεδιάζουν έρευνες συμπεριφοράς καταναλωτή
• απομονώνουν και να ποσοτικοποιήσουν την επίδραση χαρακτηριστικών/παραγόντων στις καταναλωτικές επιλογές/προτιμήσεις

Ρύθμιση Αγορών και Πολιτική Ανταγωνισμού 

Στο μάθημα εξετάζονται οι πολιτικές που οι κυβερνητικές αρχές επιβάλλουν σε ατελείς ροές με στόχο την βελτίωση της οικονομικής αποτελεσματικότητας και της ευημερίας. Εξετάζεται η δομή και η λειτουργία των ανταγωνιστικών αγορών. Τα μέτρα των ρυθμιστικών αρχών για τον έλεγχο της ποσότητας και της τιμής ενός προϊόντος. Οι πολιτικές για την ενίσχυση του ανταγωνισμού όπως ο περιορισμός των συγχωνεύσεων και της δυνατότητας εισόδου νέων επιχειρήσεων σ' ένα κλάδο. Οι προϋποθέσεις υπό τις οποίες οι επιχειρήσεις μπορούν να συμμετέχουν σε μια αγορά μέσω των προτύπων ποιότητας, και τους κανονισμούς ασφάλειας και περιβάλλοντος.

Οικονομικά της Καινοτομίας 

To μάθημα ενδιαφέρεται για θέματα καθορισμού και συνεπειών των νεωτερισμών στα οικονομικά και πως αυτά σχετίζονται με θέματα στρατηγικής των επιχειρήσεων και της δομής της αγοράς. Αυτά καλύπτουν ευρύ φάσμα των οικονομικών, όπως μικρο, μακρο, επιχειρηματικότητα, αδειοδότηση, πατέντες ευρεσιτεχνίας και πνευματική ιδιοκτησία, διάχυση τεχνολογίας και πληροφορίας, δίκτυα και οργάνωση, υποδομές, καθώς και θέματα οικονομικής πολιτικής σε αυτά.

Οικονομικά του Περιβάλλοντος 

Το μάθημα χρησιμοποιεί διάφορες οικονομικές τεχνικές ώστε να αναλύσει περιβαλλοντολογικά προβλήματα και να εξετάσει τον τρόπο διαμόρφωσης της εκάστοτε κοινωνικής-περιβαλλοντικής πολιτικής. Εξετάζεται η ύπαρξη διαφόρων περιβαλλοντολογικών προβλημάτων, η έννοια της αποτελεσματικότητας (στατικής και δυναμικής), η ανάλυση κόστους-οφέλους, ο σχεδιασμός πειραμάτων επιλογής, η θεωρία εξαντλήσιμων πόρων, καθώς και τρόποι αντιμετώπισης διαφορετικών μορφών ρύπανσης με την χρήση εναλλακτικών μέσων πολιτικής και υπό καθεστώς αβεβαιότητας. Τέλος, γίνεται ειδική αναφορά σε τρέχοντα ζητήματα όπως είναι τα διεθνή περιβαλλοντικά προβλήματα, η κλιματική αλλαγή και η σχέση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων και της στρατηγικής περιβαλλοντικής πολιτικής

Ειδικά Θέματα στη Χρηματοοικονομική

Στο μάθημα Καλύπτονται οι εξής ενότητες:

1. Διεθνή χαρτοφυλάκια και διαχείριση κινδύνων με τη χρήση παραγώγων
2. Αξιολόγηση απόδοσης χαρτοφυλακίων και τεχνικές διαχείρισης χαρτοφυλακίου
3. Aποτίμηση συναλλαγματικού κινδύνου
4. Διεθνείς επενδύσεις 
5. Μέτρηση κινδύνων με τα μέτρα VaR και CvaR και τη χρήση υπολογιστών

Επιδίωξη του μαθήματος είναι οι φοιτητές μετά την ολοκλήρωσή του:

• να έχουν αποκτήσει περαιτέρω γνώση σε θέματα Διεθνούς Χρηματοοικονομικής  και αντιστάθμισης συναλλαγματικού κινδύνου.
• να είναι σε θέση να ποσοτικοποιούν τους κινδύνους και να κατασκευάζουν διεθνή χαρτοφυλάκια με σκοπό την καλύτερη διαχείριση του συναλλαγματικού κινδύνου.
• να μπορούν να αποτιμούν τον συναλλαγματικό κίνδυνο στα πλαίσια κεφαλαιακών προϋπολογισμών και διεθνών επενδύσεων.
• να είναι σε θέση να αντισταθμίζουν τον κίνδυνο αυτό με χρηματοοικονομικά παράγωγα.     

Η απόκτηση των εξής δεξιοτήτων:

• Πρακτική γνώση διαχείρισης χαρτοφυλακίων με ξένες μετοχές και ομόλογα
• Εφαρμογή υποδειγμάτων αποτίμησης συναλλαγματικού κινδύνου
• Εφαρμογή πραγματικών παραγώγων 
• Διαχείριση διεθνών χαρτοφυλακίων, και αντιστάθμιση συναλλαγματικών κινδύνων με τη χρήση παραγώγων
• Εφαρμογή μέτρων αξιολόγησης και σύγκρισης της απόδοσης διεθνών χαρτοφυλακίων περιουσιακών στοιχείων και τεχνικές μέτρησης VaR

Χρηματοπιστωτική Διαμεσολάβηση και Νομισματική Οικονομική

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

• Γιατί μελετάμε τις αγορές χρήματος και τη λειτουργία του τραπεζικού συστήματος; Το χρηματοπιστωτικό σύστημα. Το χρήμα.
• Δημιουργία ρευστότητας μέσω των καταθέσεων και προσφορά χρήματος. Προσδιοριστικοί παράγοντες της προσφοράς χρήματος. Εργαλεία νομισματικής πολιτικής. Ποιος ο ρόλος της Κεντρικής Τράπεζας; Νομισματική πολιτική, στόχοι, στρατηγική.
• Ζήτηση χρήματος. Το υπόδειγμα IS-LM. Νομισματική και δημοσιονομική πολιτική στο υπόδειγμα IS-LM. Συνολική ζήτηση και συνολική προσφορά.
• Μηχανισμοί μετάδοσης νομισματικής πολιτικής.
• Χρήμα και πληθωρισμός. Ορθολογικές προσδοκίες: συνέπειες για την άσκηση πολιτικής.
• Οι διεθνείς χρηματαγορές. Το διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα.

Επιδίωξη του μαθήματος είναι οι φοιτητές μετά την ολοκλήρωσή του:

• να έχουν αποκτήσει περαιτέρω γνώση σε ζητήματα νομισματικής οικονομικής και χρηματαγορών
• να είναι σε θέση να κατανοήσουν πως συγκεκριμένες πολιτικές επηρεάζουν την ρευστότητα σε μία οικονομία όπως επίσης και την λειτουργία των χρηματαγορών   

Ο βασικός στόχος του μαθήματος είναι οι φοιτητές να κατανοήσουν τη σχέση του τραπεζικού συστήματος με τις χρηματαγορές. Επικεντρώνεται στο πως διαμορφώνεται η ρευστότητα σε μία οικονομία, και στον καταλυτικό ρόλο που έχει σε αυτή τη διαδικασία το εμπορικό τραπεζικό σύστημα. Παρουσιάζονται οι προσδιοριστικοί παράγοντες της προσφοράς χρήματος, τα εργαλεία νομισματικής πολιτικής και ο ρόλος της Κεντρικής Τράπεζας. Aναλύεται η πλευρά της ζήτησης χρήματος και παρουσιάζονται οι μηχανισμοί μετάδοσης νομισματικής πολιτικής. Iδιαίτερη αναφορά γίνεται στην ΕΚΤ και στο Ευρώσύστημα

Μικροδομή των Αγορών με Υπολογιστικές και Στατιστικές Μεθόδους

Το περιεχόμενο του μαθήματος:

• Η βιομηχανία των αγορών: Buy/Sell side, dealers, brokers, εκκαθάριση, διακανονισμός.
• Απλές/σύνθετες εντολές και αλγοριθμικό trading.
• Ο ρόλος του ειδικού διαπραγματευτή (dealer) και του χρηματομεσίτη (broker).
• Βασικές κατηγορίες και κίνητρα των χρηστών της αγοράς (κερδοσκοπία, αντιστάθμιση, κτλ.).
• Ποιες είναι οι βασικές στρατηγικές του καθενός και ποιο ρόλο παίζουν στη διαμόρφωση της τιμής.
• Κατηγοριοποίηση αγορών: Αγορές διασταύρωσης εντολών, dealer-to-customer, δίκτυα ειδικών διαπραγματευτών, υβριδικές. 
• Με ποιο τρόπο διαμορφώνεται η τιμή σε χρηματιστηριακές, και εξωχρηματιστηριακές αγορές (OTC).
• Πως ενσωματώνεται μια πληροφορία στην τρέχουσα τιμή της αγοράς, και πως ανιχνεύεται πιθανό πληροφοριακό περιεχόμενο πίσω από μια συναλλαγή.
• Ποια είναι η φύση της ρευστότητας και της διακύμανσης και πως αυτή επηρεάζει την αποτελεσματικότητα της αγοράς
• Εκφάνσεις ασύμμετρης πληροφόρησης, στρατηγικές αξιοποίησης πληροφοριακού πλεονεκτήματος και προστασίας από τον κίνδυνο που απορρέει από αυτή.
• Μοντέλα Garman, Roll, Glosten-Millgrom, Kyle.

Μαθησιακά Αποτελέσματα: H Μικροδομή Αγοράς είναι ο κλάδος που ασχολείται με την οργάνωση των αγορών και τους συμμετέχοντες σε αυτές και όχι με τα προϊόντα που αποτελούν το αντικείμενο της διαπραγμάτευσης. Πιο συγκεκριμένα, εξετάζεται η δυναμική των συναλλαγών και τις εξέλιξης των τιμών σε διαφορετικές αγορές, μελετώντας:

• τους κανόνες που διέπουν τη διαπραγμάτευση και τις συναλλαγές  στις αγορές αυτές,
• τις κατηγορίες των παικτών που συμμετέχουν στις αγορές,
• τα κίνητρα τους, αλλά και
• τις στρατηγικές που επιλέγουν κατά περίπτωση ούτως ώστε να επιτύχουν τους σκοπούς τους.

Ο φοιτητής που έχει ολοκληρώσει το μάθημα γνωρίζει τους βασικούς τρόπους οργάνωσης των αγορών, τις βασικές λειτουργίες τους όπως και τις κατηγορίες των συμμετεχόντων σε αυτές. Ως εκ τούτου έχει τη δυνατότητα να ερμηνεύσει φαινόμενα που αφορούν τη δυναμική των αγορών σε πολύ βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, όπως και να αξιολογήσει τις πιθανές στρατηγικές αποφάσεις που αντιμετωπίζει ένας διαπραγματευτής τίτλων στη διάρκεια μιας μέρας.

Η ύλη περιλαμβάνει θεωρητικό και εμπειρικό σκέλος.

Εκπόνηση Διπλωματικής Εργασίας

Κατά την περίοδο του 3^ου εξαμήνου οι φοιτητές/φοιτήτριες του Μεταπτυχιακού Προγράμματος Ειδίκευσης αναλαμβάνουν την συγγραφή της Διπλωματικής τους εργασίας. Η εκπόνηση της Διπλωματικής είναι υποχρεωτική για τους φοιτητές του πλήρους φοίτησης προγράμματος. Η υποστήριξη της Διπλωματικής Εργασίας γίνεται ενώπιον της εξεταστικής επιτροπής και η αξιολόγηση της στηρίζεται σε αυστηρά επιστημονικά κριτήρια που βασίζονται στην πρωτοτυπία, την εμβάθυνση και ανάλυση, την σύνθεση και την ποιότητα.